TRÙNG DƯƠNG TỊCH THƯỢNG PHÚ BẠCH CÚC
Bạch Cư Dị
Dịch âm
Trùng dương tịch thượng phú bạch cúc
Mãn viên hoa cúc uất kim hoàng,
Trung hữu cô tùng sắc tự sương.
Hoàn tự kim triêu ca tửu tịch,
Bạch đầu ông nhập thiếu niên trường.
Dịch nghĩa
Trên bản tiệc ngảy trùng dương vịnh hoa cúc trắng
Vườn đầy cúc nở hoa vàng màu nghệ,
Trong đó có một chòm lẻ loi trắng như sương.
Cũng giống như sáng nay trên bàn tiệc hát và rượu,
Ông già tóc bạc đi vào đám tuổi trẻ.
Dịch thơ
Vịnh Hoa Cúc Trắng Trong Bữa Tiệc Mừng Ngày Trùng Dương
Khắp vườn hoa cúc ửng tươi vàng
Duy một cây kia trắng tợ sương
Giống hệt sáng nay mừng tiệc rượu
Bạc đầu chen* giữa đám đầu xanh
*Chữ nhập trong câu chót có một tư thế tự tin cho nên không dịch là vào mà dịch là chen.
Lời bàn của Con Cò
Bài thơ dùng hai loại cúc vàng và trắng đểmô tả hai lứa tuổi chênh lệch nhau qúa xa. Một vườn đầy những cây cúc có màu vàng tươi của nghệ tiêu biểu cho lứa thiếu niên căng nhựa sống. Một cây cúc đơn độc có sắc trắng của sương, tượng chưng cho một cụ già quắc thước còn yêu đời. Cây cúc trắng nổi bật giữa giữa vườn cúc vàng.
Bạch Cư Dị dùng cảnh cây cúc trắng chen giữa đám cúc vàng để vịnh bữa tiệc mừng thượng thọ của mình trong buổi sáng ngày tết Trùnh Dương. Tết Trùng Dương là tết chúc thượng thọ 90 tuổi, được tổ chức hàng năm vào ngày 9 tháng 9 cho nên còn được gọi là tết Song Cửu. Quang cảnh của bữa tiệc này gồm một đàn thiếu niên tóc xanh vây quanh một cụ gìà tóc bạc.
Nét tươi đẹp của hai lứa tuổi được tảbằng màu vàng và trắng của hai loại cúc. Niềm hạnh phúc của đại gia đình thì được tả bằng rượu, thịt, hát ca. Không thấy nét gìà nua của ông lão 90.
Cúc là loài hoa được tôn qúy đặt trên bàn thờ. Cúc vàng và cúc trắng chỉ khác nhau ở màu săc đậm và nhạt. Mỗi thứ có nét qúy riêng và cả hai đều tươi đẹp. Nói cách khác, cúc vàng và cúc trắng qúy như nhau vì cùng là giống cúc. BCD âm thầm xưng tụng người già.
Một đám cúc vàng bao quanh một cây cúc trắng. Một cây cúc trắng đứng ngắm một đám cúc vàng. Trọng tâm của bài thơ chỉ có thế. Nét già nua được giấu rất kỹ và rất khéo trong bài thơ thất ngôn tứ tuyệt này.
Con Cò, sẽ 83 tuổi trong tuần đầu của năm 2017, mượn bài thơ này cũa Bạch Cư Dịđề chúc tết qúy cụ trong tuổi hồi hưu.
Cảm ơn thi sĩ Hoàng Xuân Thảo đã giảng cho Cò ý nghĩa của tết Trùng Dương.
Đêm giao thừa năm Con Gà 27-1-2017
Con Cò
No comments:
Post a Comment